Toplumcu Düşünce Enstitüsü

Haftalık Değerlendirme Notu

 

Haftalık Değerlendirme Notu/ 120115                                    12 Ocak 2015

Hazırlayan: Mahir BÜYÜKYILMAZ

 

 

A)     DÜNYA

 

A1) ABD Kongresi 2 yıllık yeni yasama dönemine başladı.Senato ve Temsilciler Meclisi’nden meydana gelen ABD Kongresi’nde Kasım ayında gerçekleşen ara seçimlerden galip çıkarak hakim duruma gelen Cumhuriyetçilerin, yeni dönemde, ABD Başkanı Obama’nın göçmenlik yasası gibi yürütme yetkisini kullanarak aldığı bazı kararları geri çekmek için çalışmaları ve yönetimin göçmenlik konusuna ek olarak enerji ve sağlık alanındaki politikalarını hedef almaları; iki parti arasında 2015-2016 yılları bütçesi/borç tavanı için sert pazarlık yaşanması bekleniyor.  Önümüzdeki iki yasama yılında Senato Çoğunluk Lideri Mitch McConnell, Meclis Başkanı ise bu görevi üçüncü kez üstlenecek olan John Boehner olacak. Boehner Cumhuriyetçi Parti bünyesindeki muhafazakar kesim ve Çay Partisi hareketine yakın isimler tarafından bütçe, sağlık reformu ve göçmenlik yasası konularında Başkan Obama yönetimine yeterli şekilde karşı koymamakla eleştiriliyordu.

 

A2) ABD Başkanı Obama, ülke tarihinde ilk kez iki yıllık yüksek/teknik okulları ücretsiz hale getirecek olan Üniversite Sözü başlıklı planı kamuoyuyla paylaştı.Plan yasalaştığı takdirde, iki yıllık yüksek okullarda eğitim görenlerin masraflarının devlet tarafından karşılanması öngörülüyor.  Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre yeni yasanın ABD’ye maliyeti önümüzdeki on yıl içerisinde 60 milyar dolar olacak. Başkan Obama’nın bu yeni planının Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu ve Federal harcamaları kısma taraftarı olan Kongre ve Senato’da tepkilere yol açması bekleniyor.

 

A3) ABD Merkez Bankası’nın (FED) 2015 yılının ilerleyen aylarında faiz oranlarını arttırma konusunda kararlı bir pozisyonu bulunduğu açıklandı.FED’in Aralık ortasında gerçekleşen toplantısının yayınlanan tutanakları banka yetkililerine göre, küresel ekonomide olumsuzluklar artarken ABD ekonomisinin doğru rotada olduğunu ortaya koyuyor. Raporda düşen petrol fiyatlarının enflasyonu kontrol atında tuttuğu, tüketiciler para harcamayı sürdürdüğü, istihdamın arttığı ve özel sektör yatırımlarının sürdüğü ifade ediliyor; ülkede tüketici güveninin yükseldiğine ve düşen petrol fiyatlarının da tüketici harcamalarını artıracağına dikkat çekiliyor.  FED, ABD’de enflasyonun düşük seyretmesi, Avro bölgesi ve Japonya’dan beklentilerin olumsuz olması nedeniyle faizlerin ne zaman yükseltilmeye başlanacağı konusunda henüz bir takvim belirlemiş değil.

 

A4) ABD Savunma Bakanlığı, Avrupa kıtasındaki askeri konuşlanmanın yeniden yapılandırılması kapsamında, ilk etapta 15 üst’de faaliyetlerin durdurularak, buraların ev sahibi ülkelere devredileceğini ve bu şekilde yılda 500 milyon dolarlık tasarruf sağlanmasının öngörüldüğünü açıkladı.Üslerin bulunduğu ülkelerin İngiltere, Almanya, Belçika, Hollanda, İtalya ve Portekiz olacağı açıklandı.  Bu sürecin birkaç yıla yayılacağı belirtilirken, bu adım kapsamında en büyük değişikliğin İngiltere’de görüleceği, bu ülkedeki Amerikan askeri ve sivil personelin sayısının önemli oranda azalacağı paylaşıldı. Ağırlığı Almanya, İtalya ve İngiltere’de olmak üzere kıtada 60 bin üzerinde yerleşik  askeri personeli bulunan ABD, bütçe kesintileri ve ordunun küçültülmesi ile yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında Avrupa’daki askeri varlığını son yıllarda kademeli olarak azaltmaktaydı.

 

A5) Brent petrolün varil fiyatı, küresel piyasalarda artan dolar talebi ve ABD dışındaki küresel ekonomik aktiviteye yönelik endişelerin devam etmesiyle hızlı düşüşünü sürdürerek 6 yıldan bu yana ilk kez 50 doların altına geriledi.Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyelerinin üretimi kısmamak yönündeki kararları ve büyümeye yönelik endişelerin potansiyel talep üzerinde yarattığı  baskı ve  FED’in faizler artırma takvimindeki belirsizliğin yarattığı tedirginlik, petrol fiyatının 2014 yılının Temmuz ayında başlayan hızlı düşüşünü devam ettirmesine neden olduğu değerlendirilmektedir.

 

A6) Çin Devlet Başkanı Şi Jin Ping, Venezuela Devlet Başkanı Nicola Maduro’nun Pekin’e gerçekleştirdiği ziyaret sırasında, ülkesinin Güney Amerika’ya gerçekleştirdiği doğrudan yatırım miktarının 10 yıl içerisinde 250 milyar dolar seviyesine çıkarılmasının planlandığını açıkladı.Ziyaret sırasında, Çin’in Venezuela’ya enerji, inşaat ve teknoloji alanlarında yapacağı 20 milyar dolarlık yatırımlar hakkında anlaşmaya varıldı. Çin daha önce Venezuela’ya sağladığı 42 milyar dolarlık kredinin geri ödeme koşullarını yeniden yapılandırmış, önceden belirlenen süre uzatılmıştı.Enerji fiyatlarına bağlı olarak ekonomik açıdan zor günler geçiren Güney Amerika coğrafyasında etkisini arttırmak isteyen Çin, Maduro’nun ziyaretinin öncesinde Ekvador’a da 7.5 milyar dolarlık kredi sağlayacağını duyurdu.

 

Raporun tamamını okumak için lütfen PDF eklentisini çalıştırın.