Toplumcu Düşünce Enstitüsü
Haftalık Değerlendirme Notu
Haftalık Değerlendirme Notu/ 15122014 15 Aralık 2014
Hazırlayan: Mahir BÜYÜKYILMAZ
A) DÜNYA
A1) ABD Merkezi İstihbarat Örgütü’nün (CIA) 11 Eylül saldırılarından sonra terör zanlılarına işkenceye varan aşırı sorgulama yöntemleri uygulamasını belgeleyen Senato İstihbarat Komisyonu raporu açıklandı.Raporda, CIA’nın resmi makamlara bildirdiklerinden çok daha ileri düzeyde sorgulama yöntemleri kullandıkları ve bu faaliyetler sonucunda edinilen istihbarat hakkında ise kurumun Kongre ve Beyaz Saray’ı yanılttığı vurgulanıyor.
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları ve Terörle Mücadele Özel Temsilciliği’nin, Senato raporunun CIA’nın 11 Eylül saldırılarından sonra uyguladığı işkence yöntemlerine karşı oluşturulmuş yasal direnç zeminini kuvvetlendireceğini ifade etmiş olup, konu bu şekilde BM’in de resmi olarak gündemine girmiş bulunmaktadır. Ayrıca, merkezi ABD’de bulunan İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün, CIA yetkilileri yargılanmadığı sürece, işkence düzeyinde uygulanan sorgu tekniklerinin Amerikan Başkanlarının tercih edebileceği siyasi bir seçenek olarak kalacağını belirtmiştir.
A2) ABD Temsilciler Meclisi ve Senatosu 1.1 trilyon dolarlık bütçe tasarısını onayladı. Bütçeplanının onaylanmasıyla federal hükümetin kapanma tehlikesi ortadan kalktı.Başkan Obama’nın uzlaşı ürünü diye nitelediği tasarıda kendisinin ve Demokratların desteklemediği pek çok kalem bulunuyor. Cumhuriyetçiler, Obama’nın göç reformuna karşı çıkıyor. Bu nedenle 1600 sayfalık bütçe tasarısında ABD İç Güvenlik Bakanlığı’na yalnızca 2015 yılı Şubat ayına kadar kaynak ayrılmış durumda bulunuyor. Cumhuriyetçiler, gelecek yılın ilk Kongre görüşmesinde Obama’yı planlarında değişiklik yapmaya zorlamayı umuyorlar. Buna karşın, Demokrat kanadın önem verdiği sağlık sigortası, iklim değişikliğiyle mücadele ve erken çocukluk eğitimi gibi öncelik verdiği alanlar da tasarıya dahil edilmiş durumda bulunuyor.
A3) Afganistan’da yaklaşık 13 yıldır görev yapan Uluslararası Güvenlik ve Destek Gücü’nün (ISAF) ülkedeki misyonunu tamamladı. ISAF’a bağlı muharip kuvvetler bir ay içerisinde ülkeden çekilme işlemlerini sonlandıracaklar.ISAF, BM Güvenlik Konseyi’nin Aralık 2001’de aldığı, 1386 sayılı karar doğrultusunda, başkent ve çevresinde güvenliği sağlamak, geçiş hükümetinin kurulmasına destek olmak ve terör örgütleri ile mücadele etmek için konuşlandırılmıştı.ISAF’ın ekim ayı rakamlarına göre ülkede yaklaşık 35 bin yabancı asker bulunuyor. Bunlardan, görev tanımı değişen 13 bini yerel güçlere eğitim ve danışmanlık hizmeti vermek üzere ülkede kalacak.
A4) Brezilya’da ülkenin en büyük kamu kurumu olan petrol şirketi Petrobras hakkındaki Lava Jato-Jet Yıkama kod adı verilen yolsuzluk soruşturması devam ediyor.Dalga dalga ilerleyen operasyonun detayları netleştikçe daha çok sayıda politikacı, bürokrat ve işadamının sürece dahil olacağı öngörülüyor. Ortaya atılan iddialar, ilerleyen zaman diliminde operasyonun kapsamının ülkenin -sırasıyla- mevcut ve eski cumhurbaşkanları olan DilmaRousseff ve Lula da Silva’yı da içine alacak şekilde genişleyebileceği şeklinde yorumlanıyor.
Raporun tamamını okumak için lütfen PDF eklentisini tıklayın.