Toplumcu Düşünce Enstitüsü

    Haftalık Değerlendirme Notu

 

Haftalık Değerlendirme Notu/ 171114                                     17 Kasım 2014

 

Hazırlayan: Mahir BÜYÜKYILMAZ

 

 

A)     Dünya

 

A1) Çin’in başkenti Pekin’de 21 ülkeden liderlerin katılımıyla düzenlenen Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (APEC) Ekonomi Liderleri Zirvesi, ABD ve Çin arasındaki ticari ilişkiler açısından önemli gelişmelere sahne oldu. Zirve kapsamında bir araya gelen Çinli ve ABD’li yetkililer, iki ülke arasında ticareti yapılan teknoloji ürünlerine uygulanan gümrük tarifelerinin iptali konusunda mutabakata vardı. ABD ve Çin arasındaki ticaret hacmi yaklaşık 1 trilyon dolara ulaşan teknoloji ürünlerine uygulanan gümrük tarifelerini ortadan kaldıracak anlaşmanın her iki ülkede de binlerce kişilik istihdam yaratması beklenmektedir.

 

Bununla birlikte, anlaşmanın faydalarının sadece ekonomiyle sınırlı kalmayarak, insan hakları ihlallerinden siber güvenliğe, rekabet yasalarından döviz kuru uygulamalarına kadar birçok alanda karşı karşıya gelen Pekin ve Washington arasındaki politik gerilimi de azaltabileceği öngörülmektedir.

 

ABD ve Çin’in zirve kapsamında mutabakata vardıkları başka bir başlık ise iki ülkenin karbon emisyonu seviyelerini önümüzdeki 20 yıl içinde kayda değer oranda düşürecek çalışmalara hız verilmesi oldu. İki ülke arasında imzalanan iklim değişikliği anlaşması kapsamında ABD, net sera gazı salınımının 2025 itibariyle 2005 yılındaki seviyenin yüzde 26 ile 28 altına indirileceği taahhüdünde bulunurken, Çin, sera gazı salınımındaki artışın 2030 yılında sona ereceğinin sözünü verdi. Çin ve ABD, sera gazı salınımda dünyada sırasıyla birinci ve ikinci sırada yer alıyor.

 

A2) G20 ülkeleri liderleri Avustralya’nın Brisbane kentinde toplandı. Zirvenin ana başlığı küresel ekonomik büyüme oldu. G20 Zirvesi’ne Türkiye adına Başbakan Ahmet Davutoğlu katıldı. G-20 zirvesi dünya liderlerinin ekonomik büyüme vaatleriyle son buldu.

 

Avustralya Başbakanı Tony Abbott’ın kapanış konuşmasında liderlerin 2018’e kadar ülke ekonomilerini en az yüzde 2,1 büyütmek yönündeki taahhütlerini dünya kamuoyuyla paylaştı. Bu küresel ekonomide için toplamda 2 trilyon dolarlık bir büyüme anlamına geliyor.

 

Diğer taraftan zirve Rusya’nın Ukrayna konusu temelinde sert eleştirilere hedef olduğu bir platforma dönüştü.  Suriye’nin, Irak’ın geleceği ve İŞİD’le mücadele zirvede liderlerin mesai yaptıkları diğer önemli konu başlıkları olarak öne çıktı.

 

A3) ABD Savunma Bakanlığı, nükleer işletmelerdeki bazı sistematik sorunların çözülmesi ve nükleer güçlerin güvenliğinin gelecekte de sorunsuz devam etmesi için reform paketi açıkladı. ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel, uzun süre Irak ve Afganistan savaşlarına odaklanılmasının nükleer caydırıcılıklarının düzeyini düşürdüğünü kaydetti. Hagel, bundan sonra ise nükleer güçlerinin için bakanlığın gelecek 5 yılda her yıl 10 milyar dolar bütçe ayıracağını da bildirdi.

 

(Raporun devamını okumak için PDF iconuna lütfen tıklayın)